Mijn zoontje skiet de Maiskogel af. Drie keer sneller dan zijn vader. Ik schenk een glas Almdudler voor hem in. Hij grinnikt: ‘Mam, ik ging stiekem off-piste’.

Hij nam een shortcut. Net als bij litigation design.

Wat is litigation design?

Litigation design is een creatieve vorm van procesvoering, die niet alleen is gebaseerd op juridische argumentatie.

Het lukte een advocaat maar niet om een designstoel auteursrechtelijk beschermd te krijgen. De rechter beoordeelde het ontwerp slechts op losse componenten, die al bestonden, en niet als oorspronkelijk geheel. Daarom zette de advocaat in de rechtszaal Walter Murphy’s discoversie van de Vijfde symfonie van Beethoven op. Murphy nam onderdelen van de symfonie op in zijn stuk, maar toch is het een nieuwe compositie.

Voor een rechter is het wél logisch om een muziekstuk in zijn geheel te beoordelen, en niet slechts op basis van losse noten. Het maakte het de rechter duidelijk dat ook een stoel een totaalontwerp is.

Waarom gebruik je het?

In litigation design zet je onorthodoxe middelen in als tool. Zo help je de rechter ingewikkelde materie sneller te begrijpen. In een octrooizaak over de aerodynamische voorvork van een fiets kost het je uren om de innovatie in woorden te beschrijven. Met een afbeelding maak je het hem in één klap duidelijk.

Want we verwerken visuele content sneller dan tekst. Psychologen noemen dat fenomeen het beeldsuperioriteitseffect.

Omdat het zo snel werkt, kan litigation design je ook helpen om binnen de 25 pagina limiet voor memories te blijven. 

Hoe doe je het?

Je zoekt naar een shortcut om je punt te maken, buiten de taal en de ratio om.

Een voorbeeld: je wil voorkomen dat een rechter een kaasdip auteursrechtelijk beschermt. De gewenste uitkomst is dat hij zich realiseert dat iedereen smaak verschillend  waarneemt. In plaats van dat je daar een heel betoog over houdt, bedenk je een parallel in een  andere context.

Wijn, bijvoorbeeld.

Als je wijnkenners blinddoekt blijkt dat ze sommige witte wijn niet van rode kunnen onderscheiden. Dat onderzoek laat je de rechter zien.

En hoeveel kost litigation design dan wel niet?

€5.000 euro is een goed startpunt. Litigation design pas je toe op technisch of juridisch moeilijke zaken. Je kunt het denkwerk niet per uur in rekening brengen.

Litigation design zet je in als je cliënt het zich absoluut niet kan veroorloven om te verliezen. Beslist de rechter dat je cliënt met zijn medicijn inbreuk maakt op het octrooi van een ander? Dan kost hem dat miljoenen. Bij verlies van een complexe octrooizaak bedragen alleen de proceskosten al meer dan €150.000.

Waarom doen advocaten niet allemáál aan litigation design?

Omdat ze te dicht op hun eigen zaak zitten. Ze weten er te veel van. Voor litigation design moet je out of the box denken: daar heb je afstand voor nodig.

Kort samengevat:

Litigation design is een creatieve vorm van procesvoering. Je gebruikt een shortcut om ingewikkelde materie uit te leggen. Die vind je door een parallel in een andere context te zoeken.

Hoe bedenk je zo’n parallel?

Met je neus in het dossier lukt het je niet. Bekijk de zaak van een afstand. Of vraag een cassatieadvocaat om dat voor je te doen.