‘Bel me’, schrijft advocaat X.

Ik bel meteen terug.

Volgens zijn secretaresse is hij vandaag buiten kantoor. Ik scroll door onze e-mailcorrespondentie. Geen auto-handtekening. Op zijn website zoek ik naar een vCard, maar ook daar tref ik geen 06-nummer.

Ongebruiksvriendelijk.

Die irritatie voelt de rechter ook als een advocaat lukraak een [productie] indient. 

Uitklapvinkje: [Een productie is een afschrift van een stuk waarop je je tijdens procedure op beroept.]

Hoe lever je producties dan in? 

In je processtuk geef je aan op welke passage uit de productie je beroept, en wat de relevantie daarvan is (Beroepsfout cassatieadvocaat).  Hoe relevant de stukken ook zijn, zonder duidelijke verwijzing in je processtuk leest de rechter de producties niet. Zelfs niet als de zaak hem zo interesseert dat hij er niet van slapen kan, omdat hij niet op eigen houtje feiten uit een productie mag afleiden. Doet hij dat wel, dan schendt hij het beginsel van hoor en wederhoor (Nijmegen / Evergreen). De wederpartij kan zich namelijk niet behoorlijk verweren (Fraser / Bruinisse) als je stellingen in je producties verstopt.

Sommige advocaten leggen als productie een heel procesdossier uit een andere procedure over. Doe dat niet. Want de rechter mag die stukken niet als herhaald en ingelast beschouwen. Oók niet als je erom smeekt. Hij mag zijn beslissing namelijk alleen baseren op de feiten en omstandigheden waarop een partij zich in zijn processtuk beroept (art. 24 Rv).

Welke stukken dien je als productie in?

Je legt elk stuk over waar je je tijdens de procedure op beroept (art. 85 Rv). 

Elk stuk?

Ja, elk bewijsstuk. Ook correspondentie tussen advocaten (Uitleg echtscheidingsconvenant). Want die is niet vertrouwelijk, tenzij de advocaat dat vóór verzending aangeeft (artikel 26 Gedragsregels). En dan nog kan de rechter van je eisen dat je het stuk indient, omdat dit in het belang van je cliënt is. Desnoods vraag je de deken om advies.

Een zelfgeschreven betoog van de client hoort echter niet in de producties thuis (Conclusie Hammerstein). Jij moet processuele stellingen maken van zijn verhaal, die je in je processtuk opneemt.

De rechter negeert je aanbod tot schriftelijk bewijs

Soms wil een partij een stuk nog tegen de borst houden. Soms zijn de kosten van een bewijsstuk hoog, zoals een onderzoek naar een octrooiportfolio. Dan schrijft de advocaat: “Appellant is op eerste verzoek van het hof bereid stuk X over te leggen.” Of: “Mocht uw rechtbank dat wensen, althans nodig achten, dan zal eiseres stuk Y overleggen.”

Maar het is niet aan de rechter om te bepalen of een stuk van belang is voor je onderbouwing. Jij bent zélf verantwoordelijk voor die inschatting (NRSL / Kompas). De rechter is dus niet verplicht om je alsnog gelegenheid te geven om schriftelijk bewijs te leveren (Schelhaas/Delta Lloyd). Doe je het niet uit jezelf, dan ben je mogelijk te laat.

Hoe zorg je er dus voor dat de rechter je producties wél leest?

1. Specificeer in je processtuk welke stellingen je productie bewijst.
2. Geef aan welk onderdeel van je productie van belang is. Leg dus geen eindeloze emailstring over, maar knip de email die van belang is, eruit.
3. Nummer de producties en verwijs naar die nummers in je processtuk. Kies Romeinse cijfers als de wederpartij Arabische cijfers gebruikt.
4. Voorzie je producties van tabbladen.
5. Licht je producties kort toe in een voorblad.
6. Zorg voor leesbare kopieën. Maak dus geen kopieën van kopieën.
7. Leg het volledige stuk over. Je mag niets toevoegen, onderstrepen of zwart maken (art. 2.11 Reglement en art. 2.7 Reglement).
8. Leg alleen stukken over die relevant en nodig zijn.

Dus:

Gooi nooit zomaar iets over de schutting. Denk aan je medemens.